Haricen hizmet veren biri tarafından yapılan bir tercümeye ihtiyacınız var ve tercüman seçimi konusunda neye dikkat etmeniz gerektiğini gerçekten bilmiyor musunuz?

Dil hizmeti veren piyasada birçok çevirmen ve tercüman var- ve ancak şimdiye kadar uzman çevresi dışında bu meslek grupları hakkında gerçekten az şey biliniyor. Bu yüzden tercümanınızı arama konusunda acilen size destek olması gereken bu başvuru kitap yazısını elinizde bulundurmanızı istiyoruz.  

İyi bir tercümanı nerden anlarsınız?

Sayesinde şimdiden iyi ve güvenilir bir tercümanı anlayabileceğiniz birkaç açıklama var.

Şayet tercüman aşağıdaki kalite işaretlerini ortaya koyabiliyorsa/ gösterebiliyorsa – mümkün olduğunca bütün olarak- çok büyük bir olasılıkla (açıkça belli ki) profesyonel bir tercümanla yapılacak işler var demektir:

• Dil hizmeti veren piyasada hadsiz hudutsuz  sayıda tercüman var. Bunun nedeni: Meslek tanımı koruma altına alınmadı. Tercümanların ilgili dillerin yüksek tahsilini yapmayan itirafçı ve aktarmacı ve aynı şekilde rahatsız edici acemiler olması nadir  görülen durum değil. Bu nedenle bir üniversite, bir teknik Yüksek Okul, bir uzman akademi veya meslek akademisinin bir kanıtı/belgesi ve/veya dil bilimi ve benzer şekilde linguistik dalında karşılaştırılabilir (denkliği olan) bir mezuniyet mevcut olmalıdır.
• Tercümanın uzun yıllara dayalı mesleki tecrübesi vardır, pratik deneyimi olmadan diplomalı bir tercüman da mutlaka “iyi bir tercüman” değildir. Kısacası: Üniversite mezunu bir tercüman yüksek kalitede bir tercüme performansı için bir garanti değildir. Deneyimli dil hizmeti sunan acenteler tercüme sektörünün bu tehlikelerini bilirler ve size ekseriyetle sıkı bir kalite yönetimi ile çare bulurlar.
• İdeal olan metninizin tercüme edilmesi gereken tercümanın ana dili olan hedef dildir. Sadece bu şekilde metnin çeviri gibi (kulağa hoş ) gelmesinden kaçınılabilir.
• Tercüman elektronik yardımcı araçlarla çalışmaktan anlar. Bunlara terminolojik veri bankası yönetimi ile ilgili yazılım sistemleri, masaüstü yayıncılık-programları ve tercüme hafıza sistemleri dahildir. Tabii ki tercümanın bunlara sahip olması da gerekir.
• Tercüman devamlı hizmet içi ve geliştirme eğitimlerine katılmıştır.
• Tercüman bir veya birden fazla –çoğunlukla 2-3 - uzmanlık alanında uzmanlaştı.
  Dikkat: Çok uzmanlık alanı olması halinde şüpheci olmalısınız!
• Son çıkış metninin tercümesinde tercüman metnin tam olarak makul olmasını ve muhtemel hataları kontrol eder ve bu tercümenin açık şekilde sizinle görüşmesinde mahcubiyet duymaz.
• Serbest iş yapan tercüman veya acente olup olmaması fark etmez: Önemli bir seçim kriteri Web sayfasında profesyonel olarak yer almaktır, yani düzenli ve iyi formüle edilmiş yazım hataları olmayan web sitesi.
• Şayet kendi teşebbüsünüzle serbest çalışan bir tercüman ararsanız bu, dil hizmeti sunanın yeterliliği konusunda meslek derneklerindeki bir üyeliği işaret eder. Zira böyle bir meslek derneğine kabul için tercüman istenen kabul kriterlerini yerine getirmek zorundadır. Altıncı hissinizin de kesin olması nihai değildir: Tercüme yapmak - tüm incelenen kriterlerde -.güven olayıdır da.
• “Mahkeme tarafından yeminli tercümanların” takdiri aynı şekilde profesyonel bir eğitimi çağrıştırır ve önemli bir kalite işaretidir.
• Deneme tercümelerinden ürkmeme: İyi bir tercüman veya bir tercüme acentesi hiçbir şeyden korkmak zorunda değildir ve bu yüzden ilgilenen kişilere ve yeni müşterilere sık sık kendiliğinden ücretsiz bir deneme tercümesi sunarlar. Deneme tercümelerinde kısmen de olsa ufak bir ücret de alınır. En iyisi doğrudan tercümanla veya yetkili büro ile problemi çözünüz. Her halükarda bir deneme tercümesi işbirliğini ve aynı şekilde tercümenin kalitesini test etmek için bir deneme aracıdır Tercüme edilecek deneme metnini ifade seviyesi, bütünlük, uzmanlık alanı ve dil kombinasyonları açılarından seçiniz ki metin mümkün olduğunca orijinal metindekine yakın olsun.
• Tercümanın zaman yönetimi nasıl şekillendirilir? Profesyonel bir tercüman, günlük 1200 ile 1500 kelime arasında tercüme yapabilir. Bu nedenle seçeceğiniz tercümana hangi kelime hacmini hangi sürede tercüme edebileceğini sorunuz
• İdeal olan tercümanın size severek fikir vereceği referanslara sahip olmasıdır. Burada deneme tercümesinde olduğu gibi hareket edilir: İyi bir tercümanın gizleyecek bir şeyi yoktur ancak ortaya koyacak çok şeyi vardır. Profesyonel tercümanlar böyle sorularda sizden alınmayacaklardır.
• Birçok ürün ve hizmetlerde olduğu gibi dil hizmetlerinde de özel ve mesleki ağın tavsiyesi çoğunlukla altın değerindedir. Bir tercümanın veya bir tercüme acentesinin referans sayfası da tercümelerin güzelliği hakkında bilgi verebilir.

Bir tercümenin fiyatı ne olmalıdır?

Esas olarak tercüman ile müşteri arasındaki tarife serbest uygulanabilir. Muhtemelen yüksek bir biçimlendirme çabası isteyen uzmanlık ve dil alanında titiz ve iddialı metinlerde genel metinlere göre daha yüksek bir fiyat tespit edilir. Almanya’da bir metnin fiyatının satır veya toplam kelime sayısına bağlı olarak tespit edilmesi alışıldık bir uygulamadır. İki değişken için kelimelerin veyahut satırların sayılmasında özel programlar vardır. Bir teklifin hesaplanması için genellikle kaynak metinden hareket edilir. Mümkün olduğunca detaylandırılmış bir metne dikkat ediniz. Bununla masraf hesaplamanız için mümkün olan en büyük şeffaflığı elde edersiniz.

Bazı tercümanlar müşteri tarafından önceden sabit bir fiyat teklif anlaşması yapılmamışsa hedef metne bağlı olarak da faturalarını düzenlerler.

Acil-hafta sonu ve ekspres tercümelerde bir fiyat zammı alışılmış bir şeydir. Bu çoğunlukla acentelerde tespit edilir. Her halükarda gelecekte gereksiz uyuşmazlıklardan sakınmak için fiyatın önceden her iki taraf arasında açıklığa kavuşturulması tavsiye edilebilir.

Prensip olarak bir tercümenin son fiyatı aşağıdaki üç faktörle belirlenir:

1. İçerik olarak zorluk derecesi (Uzmanlık alanı ve terminolojik talepler)
2. Teknik olarak zorluk derecesi(Yazılım talepleri, metnin okunabilirliği v.s.)
3. Zamanlama: Normal- veya acil talep
4. Egzotik bir dil ve nadir kullanılan dil kombinasyonu da tercümenin fiyatında etkili olabilir.

Teklif fiyatında esas alınan hangi kriterlerin olduğu ve benzer şekilde hangi kriterlerin gerektiği konularında dil hizmeti veren acentelerden, tercüme bürolarından veya serbest çalışan tercümanlardan açıklama alınız. Müşteri olarak seçtiğiniz tercüme acentesine güvenilir bir duygu beslemelisiniz ve tam olarak en iyi şekilde bilgi aldığınızı hissetmelisiniz.

Tercüme acentelerinin avantaj ve dezavantajları 

Tercihen bağımsız olarak sizin için uygun bir tercüman arayıp aramamanız veya bu konuda bir tercüme acentesinin görevlendirip görevlendirmeyeceğiniz konusunda karar vermenizi kolaylaştırmak istiyoruz. Bu yüzden dil hizmeti veren bir acente ile işbirliği için ve işbirliğine karşı avantaj ve dezavantajlar listelendi: 

Bir dil hizmeti veren acentenin avantajları:

• İyi tercüme acentelerinin teknik bilgi ve rutin işleri vardır. Nihayetinde bunlar her gün profesyonel tercümanların toplanmasıyla ilgilenirler.
• Acentelerin ekseriyetle uzun yıllara dayalı deneyimleri vardır. Kısmen proje yönetiminde çalışan elemanlar da bizzat tercüman ve mütercimlerdir. İyi bir dil acentesi ayrıntılı bir danışmayla müşterilerini seçer ve tercüman seçiminde bunları dikkate almak için tüm özel talepleri, ekstraları ve istekleri kabul eder.
• Dil hizmeti veren acenteler çoğunlukla sadece profesyonel tercümanlarla birlikte çalışırlar. Tercümeler acentelerde ekseriyetle yüksek kalite standardına tabidir.

Burada ekseriyetle sadece başvuru sahibinin mezuniyet belgeleri ve sertifikaları ve aynı şekilde çalışma denemeleri ve ekspertizler söz konusu edilmez bilakis belirtilen uzmanlık alanlarında deneme metinleri aracılığı ile tercümanlar ayrıntılı şekilde kontrol edilir. Bu sıkı kabul yönteminin başarıyla geçilmesinden sonra ancak serbest iş yapan tercümanlar acente tarafından kabul edilirler ve müşteri teklifleri için dikkate alınırlar. Dil hizmeti veren acenteler bununla tercüman arayana çok yoğun zamanlı bir araştırma yaparlar. Tercümelerin kalitelerinin belgelenmiş olmasına dikkat ediniz. Örneğin bu konuda DIN EN (Standart işareti) güzel bir kaşedir. Bunun anlamı metin tercümelerinde tercüme hizmetleri için Avrupa Kalite Normu DIN EN 15038’in   uyulması gereken kalite yönetmeliklerine bağlı kalınmak zorundadır. Bunun ne içerdiğini burada daha ayrıntılı gözden geçirebilirsiniz.     

• Acil taleplerde de Liyago gibi dil hizmeti veren acenteler her zaman her zaman başvurabileceğiniz güvenilir tercümanlara sahiptirler.
• Tek bir tercüman hastalanabilir veya özel çalışmama gerekçeleri olabilir. Büyük bir acentede tercümanınızın uygun ve hızlı şekilde görevlendirilebileceği konusunda daima güvenceniz vardır.
• Acenteler ekseriyetle büyük bir dil çeşitliliği ile hizmete odaklanabiliyorlar. Dil hizmeti veren acenteler çok sayıda serbest çalışan tercümanla işbirliği yaparak kısmen 60 dil kombinasyonu sunuyorlar.
• Bazı acenteler, aynı şekilde Liyago da firma müşterilerinize uzman tercümeleriniz için her zaman güvenebileceğiniz kendilerine ait bir tercüme ailesi oluşturma hizmeti sunarlar.
• Tercüme acenteleri güvence sunarlar:
• Acenteler için çalışan tercümanlar kural olarak bir sır saklama beyanı imzalamak zorundadırlar.
• Ciddi dil hizmeti sunucuları tercüme hatalarına karşı sigortalıdırlar. Serbest çalışan bir tercüman bu güvence şeklini kesinlikle sunmaz.
• Bu konuda susma beyanlarına veya diğer sözleşmelere aykırı hareketlere bağlı kalmama halinde  yüksek sözleşme cezaları tehdidiyle karşılaşılır.

Dil hizmeti sunan bir acentenin dezavantajları:

• Muhtemelen bir acentenin masrafları serbest çalışan bir tercümanın direkt teklifindekinden daha yüksek olabilir. Ancak bu daima her bir sunucudan bağımsızdır ve dil hizmeti piyasasında büyük değişkenlik gösterir.
• Veri koruma gerekçelerinden dolayı çoğunlukla acentelerde nihayetinde tercümanla doğrudan şahsi kontak kuramazsınız. Ancak bu teklif verildikten sonra esas itibariyle mümkündür ve hatta ciddi acentelerde arzu edilir.